Koleżanki i Koledzy,

Royal College of Dental Surgeons opublikował zalecenia dotyczące Stomatologii Dziecięcej w trakcie trwania pandemii COVID-19. Dokument skupia się na udzieleniu porad dotyczących telefonicznego triażu pacjentów, oceny i postępowaniu w przypadkach nagłych u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 16 lat. Dokument jest przeznaczony dla zespołów stomatologicznych pracujących w Anglii.

Najważniejsze zalecenia wymienione w dokumencie to:

  • Wykonywanie rutynowych zabiegów u dzieci w czasie pandemii powinno zostać przełożone, aby zminimalizować ryzyko dla pacjentów, personelu medycznego oraz społeczeństwa.
  • Każdy z pacjentów wymagający pilnej opieki powinien przed zabiegiem przejść triaż telefoniczny, powinno wykorzystać się obrazy kliniczne, wysłane na adres email aby lekarz dentysta był w stanie ocenić pilność zabiegu, powinno zostać ocenione ryzyko zachorowania pacjenta na COVID-19, jak również jego najbliższej rodziny.
  • Gdzie to możliwe w podejmowaniu decyzji dotyczących leczenia powinno uczestniczyć dwóch lekarzy, ponieważ może ono się różnić od standardowych procedur.
  • Szczególnym problemem w stomatologii dziecięcej są trudności w rozpoznaniu ryzyka zakażenia u dziecka: prawdopodobnie większość dzieci zarażonych COVID-19 przechodzi je bezobjawowo lub ma tylko łagodne objawy. Na tym etapie pandemii wszystkie dzieci i ich rodziców / opiekunów należy uważać za potencjalnie zakaźnych.

W dokumencie wyodrębniono także stany wymagające interwencji stomatologicznej u dziecka w stanie pandemii

  • obrzęk, który może lub może utrudniać połykanie i / lub oddychanie lub rozciągający się do oka lub znaczny obrzęk w obrębie jamy ustnej / twarzy z towarzyszącą gorączką.
  • Poważne urazy zębów stałych – całkowite zwichnięcie zęba; ciężkie zwichnięcie (przemieszczenie zęba, rozchwianie i / lub zaburzenia okluzji), złamanie koronowo-korzeniowe (przesunięcie części koronowej, ruchomość i / lub zaburzenia okluzji), złamanie korony zęba z obnażeniem miazgi.
  • Urazy zębów mlecznych z obnażeniem miazgi lub poważne zwichnięcie, w którym rozchwianie zęba/ów stanowi potencjalne ryzyko dla dróg oddechowych i / lub powoduje poważne zaburzenia okluzji lub funkcji.
  • Niekontrolowane krwawienie, które nie ustąpiło po zastosowaniu środków zastosowanych w warunkach domowych.
  • Silny ból zęba (nieodwracalne zapalenie miazgi), który nie ustąpił po zastosowaniu leków przeciwbólowych dostępnych bez recepty i który utrudnia jedzenie i spanie.

Udzielenie pomocy stomatologicznej jest szczególnie ważne w przypadku dzieci:

  • z chorobami ogólnymi, które zwiększają ryzyko powikłań infekcji zębopochodnych
    • przykłady:
      • pacjenci ze zmniejszoną odpornością, po przeszczepach, pacjenci z cukrzycą, dzieci poddane chemioterapii, leczeniu sterydami).
      • Pacjenci ze zwiększonym ryzykiem endocarditis,
      • pacjenci ze zwiększonym ryzykiem krwawienia wynikającym z choroby lub przyjmowanych leków – przewlekła niewydolność nerek, choroby wątroby, nowotwory, niedawno przebyta lub obecna chemioterapia, dziedziczone zaburzenia krwawienia, w tym wszystkie typy hemofilii i choroby von Willebrand’a.
  • z dodatkowymi potrzebami, z niepełnosprawnością, trudnościami w uczeniu się i autyzmem, u których ból stomatologiczny ma poważny wpływ na dziecko/jego rodzinę i może prowadzić do samookaleczania się.

Szczególna grupa pacjentów, ze względu na wysokie ryzyko zakażenia COVID-19 wymaga specjalnych postępowania. Leczenie stomatologiczne jest rekomendowane tylko gdy stan uzębienia jest uważany za „zagrażający życiu. Są to:

  • przewlekłe choroby układu oddechowego: dysplazja oskrzelowo-płucna gdy pacjent wymaga tlenoterapii , mukowiscydoza ze znaczącymi problemami oddechowymi, śródmiąższowa choroba płuc u dzieci, silna astma, powikłania oddechowe z powodów neurologicznych,
  • zaburzenia odporności (na skutek leczenia lub choroby), włączając: leczenie nowotworów złośliwych, wrodzone niedobory odporności, leki immunosupresyjne w tym długoterminowe (powyżej 28 dni) codzienna doustna albo dożylna sterydoterapia,  wyłączając niską dawkę sterydów podawaną co drugi dzień oraz leczenie dawką podtrzymującą hydrokortyzonu. Pacjenci po transplantacji narządów miąższowych lub komórek macierzystych, asplenia (wrodzona albo stan po usunięciu).
  • Znacząca hemodynamicznie i/lub sinicza wada serca. Przewlekła choroba nerek stadium 4, 5 lub dializoterapia.

Oryginalny dokument jest dostępny pod tym linkiem.

Wytyczne dotyczące postępowania w gabinetach stomatologicznych na terenie Polski znajdziecie Państwo na stronie Ministerstwa Zdrowia. Wytyczne opracowywał epidemiolog krajowy we współpracy z zespołem konsultantów krajowych w poszczególnych dziedzinach stomatologii. Wytyczne te zostały zweryfikowane i zaakceptowane przez MZ.